Tip: de Arabische Baden in Jaén

Aan het begin van de twintigste eeuw deed men in de plaats Jaén -in de binnenlanden van Andalusië- een unieke vondst: onder een zestiende eeuws paleis kwamen Arabische baden te voorschijn, die dateren uit het begin van de elfde eeuw. De baden waren én zijn nog vrijwel intact, doordat ze eeuwenlang onder de aarde verborgen zijn geweest. Het is het grootste geheel aan te bezoeken Arabische baden in Spanje.

Verstopt onder een zestiende eeuws paleis

De Arabische Baden van Jaén (in het Spaans: baños árabes en in het Arabisch: hammam) bevinden zich onder een zestiende eeuws paleis: het Palacio de Villardompardo (ook wel Palacio de los Torres genoemd). Aan het begin van de 11e eeuw zijn zij waarschijnlijk boven op Romeinse baden gebouwd. Om vervolgens een aantal eeuwen dienst te doen als een van de minstens vijf publieke baden voor de Moorse bevolking van Jaén. Destijds bevonden de baden zich straatniveau, nu dus in de kelder van een paleis. Met een oppervlakte van 450 vierkante meter zijn het waarschijnlijk de grootste te bezoeken Arabische baden in Spanje.

Functie
De Arabische Baden van Jaén dienden als publieke baden voor Moorse mannen, vrouwen en kinderen in Jaén. Eén keer per week dienden zij zich allemaal te reinigen, om op vrijdag -de grote gebedsdag- schoon te zijn. Mannen en vrouwen bezochten de baden op verschillende tijden. Kleine kinderen gingen met de vrouwen mee.

Indeling
In de Arabische baden van Jaén is nog prachtig de indeling van een hammam terug te zien: als u binnen gaat, komt u eerst terecht in de kleedruimte. Om vervolgens verder te gaan naar de ruimte met het koude bad, de rustruimte (grote vierkante ruimte waarin vroeger tegen de wanden banken stonden), het warme bad en de sauna.

Sfeervol
De hammam was een sfeervol en kleurrijk gebouw. In de sterren in de bogenplafonds, die zo typisch zijn voor Arabische baden, zaten verschillende kleuren glas. Dit zorgde overdag voor een kleurrijk licht in de publieke baden, waarvan de muren overigens ook met warme kleuren beschilderd waren. En ’s avonds werden olielampen aangestoken die vanaf hun nissen in de muren voor een gezellige sfeer zorgden.

De Arabische Baden na de Moorse tijd

Toen Jaén in 1246 in Christelijke handen viel, hebben de Arabische Baden nog een tijdje hun functie behouden. Maar in de loop van de 14de eeuw kregen zij een nieuwe functie: zij werden gebruikt als leerlooierij. En in de zestiende eeuw werd de voormalige hammam opgevuld met aarde, voor de bouw van het Villardompardo paleis. In 1913 zijn ze tenslotte weer ontdekt en vanaf 1931 staan ze op de Spaanse lijst van historische monumenten.

Te bereiken vanaf kathedraal van Jaén

De Arabische Baden van Jaén liggen in de buurt van de kathedraal van Jaén, die zich bevindt aan de Plaza de Santa Maria. Tegenover de kathedraal bevinden zich het gemeentehuis van Jaén aan de linkerkant en het bisschoppelijke paleis (in het Spaans: Palacio Episcopal) aan de rechterkant. Loop langs het bisschoppelijk paleis de straat Maestra Martinez de Molina in. Dit is een sfeervol straatje met een marmeren zwart-wit trottoir en vele bars en winkeltjes. Aan het einde van deze straat ligt aan de rechter kant het Palacio de Villardompardo met in zijn kelders de Arabische baden. Aan de Plaza Santa Luisa de Marillac.

Praktische informatie
Adres: Plaza Santa Luisa de Marillac, 23004 Jaén
Openingstijden: zondag 9-15 uur; maandag gesloten; dinsdag t/m zaterdag 9-22 uur
Website: http://www.bañosarabesjaen.es

Bezoek Jaén tijdens een van onze rondreizen door Spanje, vraag naar de mogelijkheden.